uygurlar devleti ne demek?

Uygur Devleti Hakkında

Uygur Devleti, Orta Asya'da 8. yüzyıl ortalarından 13. yüzyıla kadar hüküm sürmüş bir Türk devletidir. Göktürk Devleti'nin yıkılmasının ardından güçlenen Uygurlar, 744 yılında bağımsızlıklarını ilan ederek kendi devletlerini kurmuşlardır.

Kuruluşu ve Yükselişi:

• Kuruluş: 744 yılında Kutluk Bilge Kül Han tarafından kurulmuştur.
• Merkez: İlk başlarda Orhun bölgesinde bulunan Karabalgasun şehri başkent yapılmıştır.
• Maniheizm'in Kabulü: 8. yüzyılın ortalarında Bögü Kağan döneminde Maniheizm'i resmi din olarak kabul etmeleri, Uygur toplumunda önemli değişikliklere yol açmıştır. Bu değişim, Uygurların savaşçı özelliklerini zayıflatmış ve kültürel alanda gelişmelerini sağlamıştır.

Kültürel Gelişmeler:

• Yazı: Kendilerine özgü Uygur alfabesini geliştirmişlerdir. Bu alfabe, Soğd alfabesinden türetilmiştir.
• Edebiyat: Zengin bir edebiyat oluşturmuşlardır. Maniheist metinler, destanlar ve şiirler önemli eserleridir.
• Sanat: Resim, heykel ve mimari alanlarında önemli eserler vermişlerdir. Özellikle freskler ve tapınak kalıntıları günümüze ulaşmıştır.

Çöküşü ve Dağılışı:

• Kırgız İstilası: 840 yılında Kırgızların saldırıları sonucu devlet yıkılmıştır.
• Dağılım: Yıkılışın ardından Uygurlar, farklı bölgelere göç etmişlerdir. Bir kısmı Kansu bölgesine yerleşerek Sarı Uygur Devleti'ni, bir kısmı ise Turfan bölgesine yerleşerek Turfan Uygur Devleti'ni kurmuşlardır.
• Moğol Hakimiyeti: Turfan Uygur Devleti, zamanla Moğol İmparatorluğu'nun egemenliği altına girmiştir. Moğolların devlet yönetiminde Uygur bürokratları önemli roller üstlenmişlerdir.

Önemli Uygur Terimleri:

• Maniheizm: https://www.nedemek.page/kavramlar/Maniheizm
• Uygur%20Alfabesi: https://www.nedemek.page/kavramlar/Uygur%20Alfabesi
• Kutluk%20Bilge%20Kül%20Han: https://www.nedemek.page/kavramlar/Kutluk%20Bilge%20Kül%20Han
• Karabalgasun: https://www.nedemek.page/kavramlar/Karabalgasun
• Bögü%20Kağan: https://www.nedemek.page/kavramlar/Bögü%20Kağan
• Kırgızlar: https://www.nedemek.page/kavramlar/Kırgızlar
• Sarı%20Uygur%20Devleti: https://www.nedemek.page/kavramlar/Sarı%20Uygur%20Devleti
• Turfan%20Uygur%20Devleti: https://www.nedemek.page/kavramlar/Turfan%20Uygur%20Devleti
• Moğol%20İmparatorluğu: https://www.nedemek.page/kavramlar/Moğol%20İmparatorluğu